Kemik iliği nakli, birçok hastalığın tedavisinde kalıcı çözüm olması beklenen ağır bir cerrahi operasyondur. Sağlıklı bir kişiden alınan kemik iliği, hasta bireye hızlı ve doğru bir şekilde nakledilmelidir. Damar yolu açılarak yapılan kemik iliği nakli işlemleri, hastanelerde hijyenik ortamlarda ve steril aletlerle yapılması gereken nakil işlemi sırasında oldukça hassas davranılması gereken bir konudur.
Kemik iliği, insanlarda ve hayvanlarda kemiğin içinde yer alan gözenekli bir yapıya sahip bir vücut parçasıdır. Kemik iliğinde bulunan hematopoietik içerik sayesinde kan yapıcı kök hücre olarak tanımlanan hücrelerin transferinde önemli rol oynar. Bu inşa gücüne sahip hücreler sayesinde her türlü arızaya karşı vücudun direncini artırarak kendini yeniden yapılandırmayı amaçlar.
Kemik iliği naklinden sonra ilgili kök hücreler çoğalır ve gerektiğinde uyum sağlayarak vücut yapısı için gerekli olan kan hücrelerini oluşturur. Bu sayede ağır hastalıkların tedavisinde önemli avantajlar elde edilmektedir. Hastanın ayrıntılı bir analizinden sonra, donörün ve hastanın sağlığının kemik iliği ile olan uyumunun uç noktalara kadar incelenmesi gerekir. Başta kanser olmak üzere ağır hastalıklarda kullanılan hayat kurtarıcı bir tedavi yöntemidir.
Kemik İliği Nakli İşlemi Nasıl İşler?
Kemik iliği naklinde uygun donör seçimi çok önemlidir. Kemik iliği bağışçılarından alınan örneklerin uygun şekilde analiz edilerek saklandığı kemik iliği depoları da hastanemizde bulunan kan bankaları ile aynı düzende çalışmaktadır. İhtiyaç halinde sizinle iletişime geçerek kemik iliği donörü olmayı talep ederek gelip ilik bağışında bulunabilirsiniz. Kemik iliği bağışı kan bağışından çok farklı bir işlem olmasa da günlük hayata etkisi kan bağışı kadardır.
Kemik iliği bağışı, kemiğe girişi nedeniyle genel anestezi veya spinal anestezi yöntemleriyle yapılır ve hafif ağrıya neden olabilir. Nadiren de olsa kemik iliği bağışı sürecinde emboli görülebilmesi için bağıştan sonra hastanelerde bir süre kontrol altında tutulmanız zorunludur.
Kemik İliği Nakli İşlemlerinde Doku Uyumunun Önemi Nedir?
Bir ebeveyn kemik iliği nakli için %100 uyumlu olabilir mi? Anne, baba ve tüm kardeşlerin kemik iliği uyumluluğuyla ilgili herkesin bildiği uyum durumu her zaman yüzde yüz değildir. Ailenin kemik iliği nakli için tercih edilmesi çok yaygın bir durum olmasa da genellikle aile dışından uygun iliği bulmak mümkündür. Tüm kardeşlerin veya ebeveynlerin kemik iliği uyumluluğunu ailedeki bir bireyden elde etme oranı yaklaşık %25’e tekabül etmektedir. Bu oran diğer donörlere göre oldukça düşüktür.
Bağış Bankaları
Kemik iliği nakli işlemlerinde uygun doku bulunamadığı takdirde kemik iliği bankalarındaki gönüllülerin ilikleri ile rahatlıkla yapılabilmektedir. Büyük bir kemik iliği bankasına sahip olan ülkemizde, hekimlerinizin yönlendirmeleri doğrultusunda kemik iliği bulma şansınızı hızla artırabilirsiniz. Kemik iliği donörü olmanın bir etkisi olmamakla birlikte alınan kemik iliği 24 saat içinde kendini yenileyebilmektedir.
Kemik İliği Naklinin Başarı Oranı
Kemik iliği nakli ülkemizde ve dünyanın gelişmiş hematoloji merkezlerinde başarıyla uygulanmaktadır. Lösemi tipine ve donörün uygunluğuna göre değişmekle birlikte sonuçlar olumludur. %43 ile %83 arasında başarı oranı elde edilir.
Kemik İliği Naklinin Yan Etkileri Nelerdir?
Alıcı olan lösemili hastanın kemik iliği nakline hazırlanması sırasında ve sonrasında çeşitli ciddi komplikasyonlar ortaya çıkar. Geç dönemde lösemi veya birden fazla kanser türü sıradan insanlara göre beş kat daha fazla oranda yeniden ortaya çıkabilir.
Kemik iliği naklinden bir yıl sonra lösemili çocuklar sağlıklarına kavuşur ve günlük yaşamlarına dönebilirler.
Kemik İliği Nakli Maliyeti Ne Kadardır?
Türkiye’de hasta başı ortalama 25.000$’a mal olan kemik iliği nakli, diğer ülkelerde sağlık turizmine dönüşmüş ve maliyeti 100.000-250.000$’dır.